Marrùbi-negre
Ballota nigra
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Marrube-negre, Marrube-rouge, Erbo-de-Sant-Jan, Emouchino, Paro-mouissau.
Noms en français : Ballote noire, Marrube noir.
Descripcioun :Planto un pau grando, di fueio bèn verdo e qu'empudisson quouro soun fretado. Li flour, clinado tóuti dóu meme coustat, an de petalo bèn larjo.
Usanço :Lou marrùbi-negre èi couneigu en farmacìo pèr ajuda i proublèmo de nèr (depressioun), contro lis ànci e tambèn contro li mau de vèntre, lou bòmi etc. Au nostre se prenié de ban rituau pèr la Sant-Jan (O. Madon) ço qu'apararié contro li mau de vèntre (P. Lieutaghi). A Mountbrun servié pèr faire fugi li mouissau (O. Madon). Lis enfant s'amusavon à n'en fuma li fueio : "Se sian bèn regala, avèn fuma de marrùbi".
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ballota
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ballota nigra L., 1753
Aiet(-de-Cyrillo)
Allium cyrilli
Amaryllidaceae Alliaceae
Nom en français : Ail de Cyrillo.
Descripcioun :L'aiet-de-Cyrillo se pòu vèire dins d'ùni champ, meissoun e ermas de nòsti relarg de basso e auto Prouvènço. Fai uno grosso enflourejado emé de flour blanco (raramen roujo) qu'an de tepalo en pouncho ; l'óuviero èi pulèu grosso. Nous vèn dóu levant de la Mieterrano (Grèço, Turquìo, Apulìo...).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquest aiet. Sèmblo pas manja dins si païs d'óurigino. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 9 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mai
Liò : Champ
- Ermas
- Meissoun
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino estnoumediterano-Est
Ref. sc. : Allium cyrilli Ten., 1829